Raaiselkind

ʼn Leë swaai. ʼn Leë kamer. ʼn Leë moederhart. Dís hoe ons Ingrid Dorfling (uitmuntend vertolk deur Diaan Lawrenson) leer ken. Kaalvoet en gestroop. Gebroke nes die borde en pierings op die vloer. Want Ingrid se outistiese seun, Alexander, het in die bad verdrink. En sý is die hoofverdagte in dié saak. Soos wat die speurder Ingrid boei en dwing om in die polisievoertuig te klim, só boei die regisseur André Velts jou en dwing jou as kyker om saam op dié reis te gaan.

Raaiselkind is ʼn ontstellende drama, maar een wat die moeite werd is om te kyk. In teenstelling met die Hollywood-stories van begaafde “savant” outiste in Rain Man (1988), Mercury rising (1998) en The Accountant (2016), wys hierdie fliek ʼn ander sy van outisme (oftewel Outisme Spektrum Versteuring). Een wat so akkuraat is, dat ek myself telkemale afgevra het: Hoe hét hulle dit reggekry om my ma-hulle se storie so goed te vertel? Want sien, ek het ook grootgeword met ʼn outistiese broer. Al was ek op daardie stadium klein en net deels bewus van die drama wat om my afgespeel het, het my ouers ook van hulle plattelandse dorp af na die groot stad gery: van pediater na pediater. Nes die geval van Ingrid en haar man Dawid (Neels Clasen), moes hulle luister hoe spesialiste met die een na die ander storie kom, en die kind dan weer vir toetse en nogmaals toetse verwys word. Ook die toets met die lang naald, wat eintlik nie veel antwoorde bring nie, net trane – vir die kind, sowel as die ouer wat moet toekyk hoe haar seun ly. Intussen wil die kerk bid vir genesing, nadat hulle eers die ouers geroskam het oor die “sondes van die vaders” wat hulle besoek. Dawid neem verband tot verband op hulle huis uit, en dus is die fliek se kunsontwerp karig en eenvoudig, soos die karakters se lewens. Afgerem, soos Ingrid.

Vir Ingrid is daar ʼn ligpunt in Miriam (June van Merch), die gelowige huishulp wat haar onderskraag – en een van die min mense wat tot Alexander kan deurdring. Want soos Ingrid in haar eie woorde dit eggo, “Bitterbessie dagbreek, bitterbessie son, ʼn spieël het gebreek tussen my en hom…” Van Merch tot Lawrenson, elke akteur lewer spel van die hoogste gehalte. Selfs, en veral, die nege-jarige Ian Roelofs, wat die rol van Alexander vertolk. Die manier waarop hy sy vingers teen mekaar vryf en met sy hande vlappend langs sy kop speel, is beelde wat ek al by baie sulke kinders gesien het. Daarom wil ek ʼn pluimpie vir die regisseur gee dat hy sulke spel van só ʼn jong akteur kon uitlok. Velts het wel reeds met Die Pro gewys dat hy in jonger karakters se psiges kan inklim. Maar die Bioskoop “Oscar” gaan aan Lawrenson, want die manier waarop sy empatie vir haar karakter gekweek het, kon die fliek máák of breek. Onderliggend hieraan is Quinn Lubbe se klankbaan wat die karakters se emosies soos garing deur die storie ryg, terwyl ʼn mens salig onbewus is van vervaardiger Sally Campher se hand wat alles bymekaar bring.