Vaselinetjie

Ek onthou goed hoe ek as tiener in 2004 die verhaal van Helena “Vaselinetjie” Bosman verslind het. Anoeschka von Meck se jeugroman het harte aangegryp en literêre pryse verower en later as ’n teaterstuk verdere lewe gekry. Dit was dus net ’n kwessie van tyd voordat filmmakers die kans sou aangryp om Vaselinetjie in ’n rolprent te omskep. Die gedugte span Corné en René van Rooyen het dié storie se leisels stewig vasgegryp om ’n kykervaring te skep wat fliekgangers vir lank sal bybly.

Vaselinetjie vertel die post-1994 storie van ’n wit meisie wat in ’n bruin gemeenskap in die Noord-Kaap grootgemaak is. “Wie is sy en hoe het sy daar beland?”, is die vraag wat deurentyd in die kyker en selfs ook in Vaselinetjie se kop maal. Nadat die kinders van die gemeenskap haar boelie omdat sy anders lyk, word sy as elfjarige weggestuur na ’n staatsweeshuis in Johannesburg. Sy moet hier ook veg om oorlewing in die wrede, harde omgewing waar die kinders van vroeg af rook, drink, en hulself tot geweld wend omdat dit die voorbeeld is wat by hulle ouerhuise vir hulle gestel is. Dit dwing Vaselinetjie op die harde manier om eie identiteit te ontdek en te besluit wat sy van haar lewe wil maak.

Met elke minuut wat op die grootskerm verby getik het, was ek meer en meer oortuig dat hierdie die gladste verwerking van boek na silwerdoek is, wat ek nog ooit (veral op die plaaslike front) gesien het. Nes ek destyds met die lees van die boek die storie voor my geestesoog sien afspeel het , so ook het dit op die grootskerm afgespeel: van die ligging, karakters, gebeure, tot selfs daai knop-in-die-keel-gevoel wat telke male na vore kom. Met Vaselinetjie se draaiboek het die Van Rooyens towerkuns uitgevoer en hulle verdien al die lof wat na hulle kant toe kom, ook wat die rolverdeling betref.

Die toneelspel van die jonger en ouer hoofspelers is uitmuntend. Weereens het die span hier iets besonders reggekry: om ’n natuurlikheid na vore te bring wat lanklaas op die grootskerm te bespeur was. Ek is seker die oudisieproses was lank en bemoeiend, maar eindelik is akteurs gevind wat die essensie van hulle spesifieke karakters vasvang. Dis moeilik om akteurs uit te sonder, maar die jonger en ouer Killer, vertolk deur Anchen du Plessis en Elzet Nel, verdien spesiale melding. Hulle vertolk die broosheid van ‘n meisie wat op-die-oog-af windgat en grootbek voorkom so goed, dat ’n mens Killser se seer kan vóél. Arno Greeff (die ouer Texan) sal ook die kyker oorrompel met sy grootste filmvertolking tot nog toe. Die manier waarop Arno, Texan se verdeelde identiteit uitbeeld, asook hoe die karakter die seer van sy lewe met agressie benader, is onverbeterd.